De 5 fases van rouwen tijdens een scheidingsproces

Dat bij een echtscheiding heftige emoties komen kijken, is niets nieuws. Bij een scheiding gaat u vaak een zelfde soort rouwproces door als in het geval een geliefde van u overlijdt.

De psychiater Elisabeth Kübler-Ross heeft vijf fasen omschreven die de meeste mensen geheel of gedeeltelijk doorlopen om na een traumatische ervaring –en dus ook een scheiding- weer "de oude te worden".


1. Ontkenning:
In de eerste fase beschermt men zich door de waarheid af te wijzen. Dit gedrag geeft iemand de gelegenheid om de waarheid in kleine stukjes tot zich te laten komen. Aan het einde van deze fase gaat men op zoek naar de feiten, de waarheid, de schuldige.

2. Boosheid:
In de tweede fase protesteert men tegen de verdrietige ervaring en ervaart hierbij veel woede. Vaak richt de woede zich ook (ten onrechte) tegen de brenger van het nieuws. Hierbij komen gedachten naar boven als: “Waarom ik?” of “waarom nu?”. Ook spelen gedachten van wraak. Soms probeert men de schuld ook iemand in de schoenen te schuiven. Het is een gezond psychologisch verdedigingsmiddel om de schuld buiten zichzelf te zoeken. Door zich druk te maken over de schuldvraag ontwijkt men ook het gevoel van verlies en verdriet.

3. Onderhandelen en vechten
Als de verliezer merkt dat protesteren en boosheid niet helpt, kan men proberen het verlies te verwerken door zich doelen te stellen of beloften te doen. Ook kan men naar de rechter stappen bij een echtscheiding. Of men kan het recht in eigen hand nemen en een tegenaanval organiseren. Een stalker zit vaak in deze fase.

4. Depressie
Als het verdriet niet langer te ontkennen is en protesten, onderhandelingen, tegenaanvallen, etc. niet geholpen hebben, kan een depressie optreden.

5. Aanvaarding
Na verloop van tijd ziet de persoon in dat de waarheid niet te bestrijden is en accepteert het verdriet. Iemand die een geliefde heeft verloren kan weer proberen nieuwe contacten te leggen en plannen maken voor een leven zonder de geliefde.

Tijdens de mediationsessies bespreek ik dit met mijn cliënten. Het komt namelijk vaak voor dat beide partijen niet in dezelfde fase zitten. Zo krijgen de partijen begrip voor hun eigen gevoelens maar ook van die van de ander.

Zoals je in de curve kunt zien, is aanvaarding het moeilijkste proces; je zit dan in het “dal.” Daarna zal het alleen maar beter worden en eindig je zelfs beter dan aan het begin van de scheiding.